Przed tym zadaniem wcześniej czy później stanie każdy majsterkowicz odwiedzający sklep z narzędziami. Nieważne, czy będzie chodziło o generalny remont, przeprowadzanie przewodów elektrycznych, a może montaż szafki czy podwieszanego sufitu .Wiercenie otworów w ścianach to jedna z najczęściej podejmowanych prac związanych z jakimikolwiek zmianami w mieszkaniu, której nie da się uniknąć. Pozornie nic w tym trudnego, wystarczy przecież wiertarka i wiertło, ewentualnie można nawet skorzystać z wkrętarki. Tyle że w rzeczywistości wiele zależy od otworu, jakiego potrzebujemy, a także narzędzi, którymi dysponujemy. Nie każde poradzi sobie z materiałem, z którego jest wykonana na przykład mocna ściana nośna, z kolei w miękkich materiałach otwory mogą wykonać nawet narzędzia wielofunkcyjne. Postanowiliśmy więc usystematyzować wiedzę dotyczącą wiercenia w ścianach i sprzętu, który najlepiej nadaje się do poszczególnych prac.

Wiercenie w ścianie – bezpieczeństwo przede wszystkim

Przed przystąpieniem do wiercenia trzeba zadbać o własne bezpieczeństwo. Zdarza się o tym zapominać nie tylko początkującym majsterkowiczom, ale również doświadczonym fachowcom, których gubi rutyna. Przede wszystkim przed rozpoczęciem wiercenia należy upewnić się, że w wybranym przez nas miejscu nie natkniemy się na przewody pod napięciem. Efektów spotkania z takim kablem nie trzeba nikomu tłumaczyć.

Duże problemy może sprawić również natrafienie w czasie wiercenia na rury wodociągowe lub kanalizacyjne, a także żelazne elementy zbrojeniowe. W tym pierwszym przypadku niezbędna stanie się wizyta hydraulika, a mieszkanie może zostać zalane. Kiedy zaś trafimy na elementy zbrojenia, zniszczymy wiertło, uszkodzić możemy także wiertarkę. Nagłe odbicie się wiertła od stalowego pręta może skutkować również uderzeniem wiertarki w ciało czy głowę jej operatora, który niczego takiego się nie spodziewa.

Ostre wiertło, okulary, maseczka

Niektóre wiertarki mają specjalne detektory, które pozwolą wykryć przewody przebiegające wewnątrz ściany lub pod tynkiem. Jeśli takiego sprzętu nie mamy, możemy zerknąć w plan domu bądź na widoczne elementy łączeniowe przewodów czy schematy rur. Wówczas możemy mniej więcej przewidzieć, którędy przebiegają ich ciągi. Pamiętajmy także, by nie używać do wiercenia stępionych wierteł – w ten sposób możemy tylko uszkodzić wiertarkę czy inne urządzenie. Szczególną ostrożność należy także zachowywać przy wywiercaniu otworów w ścianach nośnych. Jeśli będzie ich zbyt dużo, może to znacznie osłabić konstrukcję całego budynku.

Uważać trzeba również na długie włosy czy luźne ubrania, które mogą zostać wciągnięte przez wiertło. W czasie wiercenia w ścianach nie powinno się także zapominać o okularach ochronnych. Nawet z pozornie niewielkiego otworu może bowiem wystrzelić grudka tynku czy betonu, która uszkodzi nasze oko. Przy poważniejszych robotach, wyzwalających sporo pyłu, potrzebna będzie także maseczka. Osłonka na pył przyda się również wiertarce – pomoże przedłużyć żywotność sprzętu, chroniąc jego mechanizmy przed zanieczyszczeniem.

Wiercenie w ścianach wykonanych z różnych materiałów

Kiedy już będziemy pamiętać o swoim bezpieczeństwie, możemy zastanawiać się nad doborem sprzętu, który będzie najlepiej nadawać się do pracy. Oczywiście majsterkowicz, który z rzadka sięga po wiertarkę, nie będzie zwykle dysponować wyspecjalizowanymi urządzeniami. Ale nawet on powinien wiedzieć, jakie wiertło będzie mu potrzebne do wywiercenia otworów w poszczególnych materiałach.

Urządzenia do wiercenia w ścianie

Najprostszym, a zarazem charakteryzującym się najmniejszą mocą urządzeniem jest wkrętarka. To sprzęt, który znajduje się w wyposażeniu każdego domowego warsztatu i jest niezwykle praktyczny. W przypadku wiercenia w ścianach nie oferuje jednak przesadnie dużych możliwości. Nada się do wiercenia w ściankach działowych wykonanych z miękkich materiałów, na przykład regipsów. Będzie można nią przewiercić także na przykład obicia ścian czy tynk, ale kiedy dojdziemy do właściwej materii muru, należy sięgnąć po mocniejszy sprzęt.

Kolejnym krokiem jest przeważnie zwykła wiertarka, czasami zresztą posiadająca również funkcje wkrętarki. Wyposażenie jej w odpowiednie wiertło pozwoli na przygotowywanie tworów w tworzywie sztucznym, ale także w popularnych surowcach budowlanych takich jak beton komórkowy, beton gipsowy oraz płyty budowlane. Czasami warto użyć jej również przy wierceniu w jeszcze twardszych materiałach, ale wówczas trzeba będzie włożyć w pracę zdecydowanie więcej siły.

Wiertarki udarowe i młotowiertarki

W zderzeniu z takimi ścianami lepiej spiszą się wiertarki udarowe. Zwykle są one urządzeniami dysponującymi mocniejszym silnikiem od zwykłych wiertarko-wkrętarek. Tryb udaru szczególnie przydaje się przy wierceniu w kamieniu oraz betonie. Taki sprzęt nada się więc do wywiercania otworów w ścianach nośnych. Jeżeli ściana jest wykonana z cegieł lub pustaków, należy skorzystać z takiej wiertarki tylko wtedy, gdy mamy możliwość wyłączenia udaru. W przeciwnym razie możemy naruszyć wewnętrzną strukturę materiału, a przez udarowe drgania otwór będzie mieć nieregularne krawędzie.

Najmocniejszym urządzeniem są młotowiertarki. To właśnie one są polecane przez fachowców jako najbardziej skuteczna maszyna służąca do wiercenia otworów w betonie. Najlepiej do wiercenia w tradycyjnym murze korzystać z młotowiertarek wyposażonych w udar pneumatyczny. Wówczas nie trzeba będzie bowiem dociskać wiertła w czasie wiercenia nawet w najtwardszych materiałach, jak dzieje się to przy pracy z udarem mechanicznym.

Wiertła do poszczególnych materiałów

By efektywnie wiercić otwory w różnych powierzchniach, trzeba jeszcze dobrać do nich właściwe wiertło. Z płytami regipsowymi poradzi sobie większość klasycznych wierteł, ale najlepiej spisują się otwornice z zaostrzoną końcówką, przeznaczone właśnie do regipsów oraz drewna. Jeżeli ścianka działowa jest wykonana z tego ostatniego materiału, idealne będą wiertła piórkowe, które są zakończone ostrą płytką.

Inne wiertła będą nam potrzebne do wykonywania otworów w pustakach, cegle czy betonie komórkowym. W przypadku takich materiałów dobrym rozwiązaniem będą wiertła wykonane ze stali nierdzewnej. Powinny bez większych problemów przewiercić się przez ściany wykonane z takich materiałów, gdzie nie będzie się używało udaru.

Wiertła widiowe do zadań specjalnych

Do wiercenia w najtwardszych murach potrzebne będą wiertła widiowe. To one nadają się do wiercenia w twardych cegłach starego typu oraz w betonie czy żelbetonie. Zazwyczaj uważa się, że wiertła widiowe są wykonane z węglika spiekanego. W rzeczywistości z tego materiału produkuje się tylko niewielką płytkę umieszczaną na korpusie wiertła, która pełni funkcję jego ostrza. Dzieje się tak dlatego, że węglik jest stosunkowo kruchy. Największe możliwości dają wiertła widiowe, które niemal całe są powleczone cienką warstwą węglika – najłatwiej będą przebijać się przez twarde powierzchnie.

Jeżeli czekają nas poważne prace związane z przewiercaniem głębokich otworów w ścianach, warto zaopatrzyć się w długie wiertła. Na rynku takich nie brakuje. Szczególnie trzeba uważać na wiercenie w żelbetonie. Można bowiem wówczas trafić na żelazne pręty. W takim momencie najlepiej na chwilę zmienić wiertło na model przeznaczony do metalu i dopiero po przebiciu się przez żelazo wrócić do końcówki do betonu.

Pamiętajmy też, że wiertło musi pasować do uchwytu mocującego wiertarki. Dostępne są różne rozwiązania, takie jak system SDS czy uchwyt szybkozaciskowy. Przed zakupem końcówki poświęćmy więc chwilę, by rzucić okiem na jej specyfikację i dowiedzieć się, jak dbać o elektronarzędzia oraz wiertła.

Sprzęt i sposób wiercenia a rodzaj otworu

Dobór sprzętu do wiercenia w ścianie zależy również od tego, jaki rodzaj i wielkość otworu chcemy uzyskać. Omawiany sprzęt i klasyczne, wąskie wiertła, nadają się do wywiercania wąskich otworów o różnej głębokości. Mogą być wykorzystywane w różnych celach, stosunkowo często umieszczamy w nich kołki rozporowe. W ten sposób możemy zamontować na ścianach różnego rodzaju meble, jak również przykręcać do nich wszelkie elementy wystroju bądź konstrukcji wnętrza.

Średnica otworu zależy od średnicy wiertła. Bywa, że przy nieco większych otworach najpierw nawiercamy je cienkim wiertłem, by później dodatkowo rozwiercać otwór tym, które ma większą średnicę. Do wykonywania otworów szerokich na kilka czy kilkanaście centymetrów służą jednak specjalne wiertła, zwane koronowymi. Ich nazwa pochodzi od charakterystycznego, szerokiego kształtu i krawędzi pokrytych zębami, nieco przypominającymi kształtem te znane z królewskich koron. W tym przypadku za cięcie odpowiadają krawędzie wiertła.

W przypadku wiercenia w ścianach najbardziej przydatne będą diamentowe wiertła koronowe. Posiadają one na krawędziach specjalne segmenty z tego najtwardszego z ziemskich minerałów. Dzięki temu poradzą sobie nawet z wywiercaniem szerokich otworów w żelbetonie. Jeśli potrzebujemy szerokiego otworu w miękkiej ściance działowej, najlepiej z kolei sięgnąć po wiertła piórkowe z szeroką łopatą.

Urządzenia do wykonywania bruzd w ścianie

Specyficznym rodzajem otworów są bruzdy. Prowadzi się nimi najczęściej przewody wchodzące w skład instalacji elektrycznej bądź wodociągowej. Chodzi o to, by wywiercić w ścianie podłużne kanały, nie przewiercając jej na wylot, a potem ukryć przewody pod warstwą tynku. W tym przypadku najbardziej efektywnym rozwiązaniem będzie zastosowanie bruzdownicy. To narzędzie zaprojektowane specjalnie w tym celu. Jego końcówka to dwie tarcze tnące, które można wygodnie regulować. Praca przy wykonywaniu bruzd idzie szybko, nie generuje też zbyt wiele pyłów i odpadków.

Majsterkowicze, którzy nie chcą kupować specjalnego urządzenia do bruzdowania, mogą skorzystać także z innych opcji. Najbardziej oczywistą będzie zastosowanie wiertarki. Do takiej pracy najlepiej są przystosowane wiertarki udarowe. W tym przypadku trzeba je jednak wyposażyć w specjalne wiertło do bruzdowania, umożliwiające pracę w bok. Charakteryzuje się szeroką końcówką. Praca będzie wolniejsza niż z bruzdownicą, ale chwila wprawy pozwoli na wykonanie poziomych szczelin w ścianie.

Bruzdować można również za pomocą szlifierki kątowej. W tym przypadku najlepiej wykorzystywać specjalne, segmentowe tarcze tnące. Trzeba będzie jednak nacinać rowki w ścianie dwa razy i mniej doświadczeni majsterkowicze mogą mieć problem z tym, by wykonać je idealnie równolegle.

Autor:
Damian
Absolwent Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pasjonuje się sportem i historią. Na co dzień zajmuje się mediami społecznościowymi i marketingiem.